Landelijk

Wajong op de schop?

DovenTV
Image Ze worden ontzien, als 'lastig' van school gestuurd en komen moeilijk aan het werk. In het vizier is de Wajonger: de jonge arbeidsgehandicapte die een uitkering krijgt tot hij 65 jaar is en nooit hoeft te solliciteren. Het is zo ongeveer de laatste sociale uitkering die het kabinet-Balkenende nog niet heeft aangepakt, al gaat dat veranderen. Onlangs maakte het UWV bekend dat het aantal Wajongers van 2006 tot eind
dit jaar naar verwachting met 23.000 toeneemt tot bijna 179.000. De bijbehorende uitkeringslasten stijgen in die twee jaar met 381 miljoen tot ruim 2,2 miljard euro. Het Centraal Planbureau waarschuwde eind vorig jaar al dat een drama dreigt, dat vergelijkbaar
is met de WAO. Als niet wordt ingegrepen zijn er op termijn 300.000à 400.000
Wajongers, aldus het CPB.

Minister Donner (Sociale Zaken) wil de instroom beperken en heeft daarover een advies inde maak. ,,Het probleem is dat je niet tegen deze jongeren kunt zeggen dat ze geen uitkering meer krijgen,want zij komen moeilijk aan de bak,'' zegt Hans Kamps, voorzitter van kenniscentrum CrossOver en voorzitter van de SER-commissie die het Wajong-advies uitbracht.

Wajongers willen wel graag werken, maar dat is volgens Kamps gemakkelijker gezegd dan gedaan. ,,Veel jongeren hebben in hun puberteit niet gewerkt, omdat ze in het ziekenhuis lagen of behandeld werden.'' Kamps schat dat 60 procent van de Wajongers kan werken, al valt er wel wat te sleutelen
aan hun sociale vaardigheden. Hij vindt daarom dat Wajongers extra begeleiding nodig hebben, op school en bij het zoeken naar werk. Hij vindt ook een terugkeergarantie in de Wajong nodig, voor het geval het misgaat in een baan.

Het aantal Wajongers kan ook omlaag door de uitkering te verruilen
voor een echte baan. De omgeving werkt daar vaak niet aan mee, signaleert directeur Yolan Koster van CrossOver. Zij ziet dat ouders van de jonggehandi-capten vaak blij zijn als hun kind in een instelling zit en daar deelneemt aan een dagprogramma. ,,Dat is begrijpelijk, maar er zit een pervers kantje aan. De meeste instellingen die uit de AWBZ gefinancierd worden, zorgen goed voor hun mensen, maar hebben er geen baat bij hun bewoners voor te bereiden op een plek in de maatschappij. Als een werkgever dan een Wajonger vraagt omdat hij een baan heeft, zegt de instelling'nee, die hebben we niet, daar zijn onze mensen nog niet aan toe'. Want als een Wajonger uit de dagactiviteiten verdwijnt, krijgt de instelling geen geld meer. Zo zijn ze leveranciervan hun eigen klanten.

''De sociale werkplaats is een soortgelijke fuik, meent Philip de Jong, hoogleraar economie van de sociale zekerheid aan de Universiteit van Amsterdam en partner bij adviesbureau APE in Den Haag. ,,Je krijgt er een goed loon en kunt er rustiger aan doen dan in de marktsector. Een prikkel naar regulier werk is er niet.'' Volgens De Jong moet het keurings-systeem voor de Wajong veranderen. ,,Nu wordt gekeken of iemand op eigen kracht het minimumloon kan verdienen. Het is beter te beoordelen hoeveel iemand wel kan verdienen en dat aan te vullen met een uitkering. De levenslange Wajong-uitkering kun je dan gebruiken voor de groep waarvoor de voorziening echt was bedoeld: jongeren met een zware handicap.''

Bron:Algemeen Dagblad - DovenTV