Waarom hebben mensen twee oren?

Waarom horen we beter met beide oren dan met één?
In het dagelijkse leven denkt niemand na hoe het eigenlijk komt dat je een gevallen voorwerp zomaar weet te vinden. Deze onbewuste reactie is te danken aan onze hersenen, die een integraal deel uitmaken van ons gehoor. De hersenen krijgen steeds informatie van beide oren zodat zij ons vertellen uit welke richting geluiden komen. Bijvoorbeeld een gevallen duimspijker of een aankomende auto.

Onze oren vinden voorwerpen of waarschuwen voor gevaar door signalen van beide oren naar de hersenen te zenden. In een fractie van een seconde vergelijken de hersenen deze beide signalen. Sneller en betrouwbaarder dan de modernste computer berekenen de hersenen verschillen in kracht en duur van elke geluidsgolf per oor en bepalen zo waar de duimspijker viel of uit welke richting de auto komt en hoe ver hij nog weg is. Dit proces noemen we “de lokalisatie van het geluid”. Het gebeurt dus automatisch en onbewust bij iedereen met twee gelijke oren.

Bij een gehoorcorrectie met hoorapparaten dient bijgevolg gezorgd te worden voor een evenwichtig gehoor. In vele gevallen worden beide oren - dit noemen we een stereofonische of binaurale aanpassing - van een hoorapparaat voorzien.

Waar komen geluiden vandaan?
We kunnen geluiden “lokaliseren” door de fysieke afstand – het hoofd zit ertussen – tussen onze oren. Komt een voertuig van links dan bereikt dit eerder en harder het linkeroor en pas een fractie van een seconde later het rechteroor. We weten daarom ook onmiddellijk dat het voertuig snel van links dichterbij komt. Zo zorgt de natuur ervoor dat we ons veilig en aangenaam doorheen het dagelijkse leven begeven.

Rust roest
Horen we slechts aan één zijde, dan raken de hersenen geleidelijk iets van hun vermogen kwijt om de geluidsinformatie van het slechte oor te gebruiken. Zo ook is het gesteld indien we maar aan één kant een hoortoestel (of cochleair implantaat) gebruiken. Dit verschijnsel, ook “auditieve deprivatie” genoemd, komt vooral voor wanneer aan een slechthorend oor langere tijd geen hoorapparaat wordt gebruikt. Dus hoe sneller we aan beide oren een hoorapparaat dragen, hoe kleiner het risico.

Spraakverstaan in rumoerige omgeving
Achtergrondlawaai maakt het moeilijk om te volgen wat mensen zeggen. Is er een verschil tussen beide oren dan wordt het plots onduidelijk om waar te nemen welke geluiden ver af zijn en welke geluiden bij de achtergrond horen. Onderscheid maken tussen belangrijke spraakinformatie en minder belangrijk lawaai wordt steeds moeilijker. Om geluiden effectief van elkaar te kunnen scheiden moeten de hersenen vanuit beide oren zeer scherpe informatie krijgen.

Neem een alledaagse situatie, zoals een gesprek tijdens het eten. Wanneer we spreken met de persoon naast ons, terwijl de rest van de tafelgenodigden praat en er tevens achtergrondgeluiden aanwezig zijn, wordt het niet alleen moeilijk om te horen, maar vooral om te verstaan wat er wordt gezegd.

De natuurlijke hersenfunctie die achtergrondlawaai wegfiltert kan deels worden hersteld door aan beide zijden een hoorapparaat te dragen. Daar komt nog bij dat met twee hoorapparaten minder versterking nodig is, waardoor achtergrondlawaai minder hinderlijk wordt.

Een voller geluidspatroon
Even goed horen met beide oren biedt een aangenamer en natuurlijker geluid om naar te luisteren. Het vergt bovendien minder inspanning om te horen en geluiden zijn duidelijk en rijk aan details: we hebben meer profijt van de geluiden om ons heen. Stel, u luistert naar uw favoriete radioprogramma, opgenomen in stereo, om muziek en spraak een natuurlijke diepte te geven. Wanneer u ditzelfde programma beluistert in mono, dan klinken de geluiden hol en vlak. Wanneer we in plaats van twee maar één hoorapparaat dragen, ervaren we het geluid op dezelfde manier.

Wie kan profiteren van een stereo-oplossing
De huidige stand van wetenschap en techniek, maar ook de persoonlijke ervaringen van veel hoortoesteldragers en audiciens bevestigen dat praktisch iedereen met een tweezijdige slechthorendheid op een indrukwekkende wijze kan profiteren van de voordelen van een stereofonische oplossing of het dragen van twee hoorapparaten.

Twee is beter dan één
De belangrijkste reden dat sommige mensen voorheen liever geen twee hoorapparaten droegen was dat het gebruik van twee toestellen een “afgesloten” gevoel gaven. Tegenwoordig hoeft u zich daar geen zorgen meer om te maken. Met de moderne digitale technologieën en de mogelijkheden om veel grotere ventilatieopeningen aan te brengen in de nieuwste hoorapparaten wordt het “natuurlijk luisteren” zo dicht mogelijk benaderd.

Bron: Lapperre Hearing / Doof.nl