Landelijk

Oordopjes / Gedempt genieten

Doof.nl
Image Steeds meer jongeren lopen gehoorbeschadiging op door harde muziek in clubs en op mp3-spelers. De oordop wint daarom aan populariteit. Niet de saaie gele doppen, maar de gepimpte modellen. In het uitgaansleven is een kleine revolutie gaande: steeds meer mensen dragen op maat gemaakte oordoppen. Een populair merk is Filterz, waarmee je
gezien mag worden. Bekende dj’s als Roger Sanchez, DJ Chuckie, Erick E, Roog en Mental Theo lopen met deze doorzichtige dopjes in hun oren. Maar ook het personeel van bekende uitgaansgelegenheden en organisaties – zoals de Jimmy Woo in Amsterdam, Club Poema in Utrecht, discotheek Starlight in Nijkerkerveen en partyorganisator ID & T – maakt er gebruik van.

De overbekende goedkope gele schuimoordoppen hebben een nadeel: de gehoorgang wordt geheel afgesloten en laat dus weinig muziek door, laat staan dat een prettig gesprek mogelijk is. Met Filterz kan wel van een stevig muziekoptreden worden genoten. De schadelijke hoge frequenties worden eruit gefilterd. Het filter in de oordop laat namelijk alleen de niet-schadelijke tonen de gehoorgang in. Volgens woordvoerder Robbert van Els kun je zowel de muziek als je vrienden nog gewoon horen. Ook wanneer ze op een normale toon (dus niet schreeuwend) praten. Kortom: dat is genieten van een avondje uit, zonder risico op gehoorbeschadiging.

De populariteit van deze oordoppen neemt de laatste tijd flink toe. Van Els: „Ons bedrijf stamt uit 2003. Sindsdien is de afzet verdubbeld. Vanaf het begin zijn we actief op internet, hebben we met stands op evenementen gestaan en zijn organisaties, discotheken en dj’s benaderd. We hebben eerst ingezet op de zakelijke markt. Daarna zijn ook steeds meer bezoekers van uitgaansgelegenheden Filterz gaan dragen.”

Harde muziek, mp3-spelers op ’standje herrie’: uit verschillende onderzoeken blijkt dat steeds meer jongeren gehoorbeschadiging oplopen. Per jaar krijgen volgens audioloog Jan de Laat van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) zo’n 21.500 jongeren ermee te maken.

Gehoorbescherming is volgens Van Els dus echt nodig. „Als je uitgaat, is het minimale aantal decibellen heel hoog en dus schadelijk, ook al merk je na één keer uitgaan misschien niets. Het gaat namelijk geleidelijk. Als je na het stappen een pieptoon hoort, betekent dat al dat je gehoorbeschadiging opgelopen hebt. De dag erna kan de piep verdwenen zijn, maar je kunt er ook blijvend last van krijgen. Wanneer beschadiging optreedt. is niet precies te zeggen. Het verschilt per persoon. Wij hebben klanten die pas na twintig jaar last van hun oren hebben gekregen, maar ook mensen die na één evenement al de klos waren.”

Dat het belangrijk is je oren te beschermen, onderstreept audioloog De Laat. „Kapot is kapot. Als je eenmaal een beschadiging hebt opgelopen, is daar niets meer aan te doen, behalve een hoortoestel nemen.” Volgens De Laat is het aantal jongeren met hoorproblemen in tien jaar verdubbeld. „Meestal merk je pas na vier of vijf jaar dat je gehoor beschadigd is; het gaat langzaam. Met name in beroepen waarin je veel moet communiceren, zijn hoorproblemen erg lastig.”

Veel jongeren die bij de audioloog komen, zijn onder de twintig. De Laat: „Ze moeten nog meer dan veertig jaar werken en hebben nu al een gehoorbeschadiging. De leeftijd waarop mensen hoortoestellen gaan dragen. is gemiddeld 65 jaar. Maar de jongeren van nu moeten er rond hun vijftigste al aan geloven.” Op maat gemaakte oordoppen bieden volgens de medicus voldoende bescherming. „Maar dan moeten ze wel goed worden aangemeten en dus precies passen.” De audioloog is daarom blij met de toenemende populariteit van oordoppen: „Gelukkig beginnen steeds meer mensen ze te dragen.”

Gedempt genieten met een vlinder

Dat er meer aandacht voor gehoorbescherming is, wordt ook duidelijk in het uitgaansleven zelf. Zo draagt het personeel van de Amsterdamse club Jimmy Woo Filterz.

In de danszaal staat geluidstechnicus Thijs van Onna (23). Zelf draagt hij Filterz en Exinore (een vergelijkbaar product). Van Onna vindt de Exinore oordoppen iets beter, omdat hij met Filterz de hoge tonen niet meer hoort, waardoor het lastig wordt zijn beroep uit te oefenen .

Wanneer later op de avond de schuiven opengaan en de muziek uit de boxen knalt, doet Van Onna zijn oordoppen in. De geluidstechnicus geeft vervolgens nog gewoon antwoord op vragen die hem gesteld worden. Bezoekers die geen oordoppen dragen, of gebruikmaken van de ouderwetse gele exemplaren, krijgen pijn aan de oren of horen de muziek slechter. Van Onna: „De muziek stond nog niet eens voluit, het was ongeveer 100 decibel. Daar kun je maar een halve minuut naar luisteren zonder bescherming, anders is het al te laat.”

Manager Jeremy Warcup zegt dat nog te weinig bezoekers van Jimmy Woo gehoorbescherming dragen, maar daar komt wellicht verandering in met een oordoppenautomaat. Warcup is in gesprek met Filterz over het plaatsen van de automaat, waardoor bezoekers op ieder moment bescherming uit het kastje kunnen halen. Dit zijn echter wel goedkopere, niet op maat gemaakte oordoppen. „We willen dat het kastje een speciaal design krijgt, in de Aziatische stijl van de club. Het moet namelijk niet op een condoomautomaat lijken”, aldus Warcup.

Oordoppen kunnen een goede oplossing zijn voor het uitgaan, maar zijn dat niet voor het luisteren naar muziek via een mp3-speler. Veel mensen zetten het apparaat bewust of onbewust veel te hard. Vooral jongeren lijken doof voor de waarschuwingen, want uit recent onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam blijkt dat jongeren wel degelijk het gevaar van een te luide mp3-speler kennen. Veel van de ondervraagde scholieren zetten het apparaatje op het maximale volume, maar zien er de noodzaak niet van in het volume lager te zetten. Ze denken zelf geen gevaar te lopen.

De Nationale Hoorstichting is in gesprek met brancheorganisaties van mp3-producenten om afspraken te maken over de gehoorveiligheid van de geluidsapparaatjes. Voorlichter Paul Heeren: „Audiologen zijn op dit moment bezig veilige normen te bepalen. Daarna gaan de producenten bekijken of de normen ook werkbaar zijn. Vervolgens wordt bekeken wat we samen kunnen doen: bijvoorbeeld een geluidsbegrenzer in de mp3-speler stoppen, of informatie in de handleiding over schadelijke volumes.” Toch zal er nog veel overleg over oplossingen moeten plaatsvinden. Audiologen willen immers veiligheid, maar producenten willen vooral aan de wensen van de consument voldoen. Ook wanneer deze het volume wél hard wil zetten.

Ook stadslawaai kan schadelijk zijn
Een gewoon gesprek heeft een geluidssterkte van ongeveer 60 decibel en is niet schadelijk. Stadslawaai (ongeveer 80 decibel) doorgaans ook niet, hoewel er na acht uur wél beschadiging optreedt.

In een discotheek gaat het snel. Bij 92 decibel is het al na een half uur foute boel; bij 110 decibel binnen één minuut; bij 120 decibel binnen 3,5 seconden en bij 130 decibel direct. Hoewel de pijngrens bij 120 decibel ligt, ligt de schadelijke grens dus veel lager.

Benieuwd of de mp3-speler te hard staat? Kijk op www.mp3check.nl . Het gehoor kan worden getest via www.oorcheck.nl.

Bron: Trouw.nl / doof.nl